Föstudagur, 2. maķ 2025
-heljarslóš-
Hvernig svo sem menn ręša strķšiš ķ Austur Evrópu, og žį eftir žvķ hvaša įróšurslķnur stjórna hvaša višhorfum, eru įkvešnir hlutir boršleggjandi. Rśssneska sambandsrķkiš beitir utanrķkisstefnu sem hófst į žrettįndu öld ķ samskiptum žeirra viš Gullnu hjöršina, sem žeir sigrušu og bušu inngöngu eftir ašeins 250 įra glķmu.
Utanrķkisstefna žeirra, og innanrķkisstefna (eša Rķkissmišja og žjóšsįtt), er samofin sįlarvitund Rśssa og žeirra žjóšžįtta (Ethnicities) sem meš žeim bśa og veršur ekki skilin ķ bśtum, hvaš žį sem tķmanlegt (Temporal) fyrirbęri: Rśssneska sambansrķkiš mun aldrei afhenda [sjįlfstjórnar]hérušin fimm sem hafa kosiš innviklun ķ sambandsrķkiš meš allsherjaratkvęši almennra borgara.
Aš žeir bakki eša lįti undan mun ekki gerast og ennfremur mun Sambandsrķkiš aldrei sętta sig viš aš Nató hreišri um sig ķ leifunum af Śkraķnu-og-Galisķu (hinthint). Žaš skiptir žį engu mįli hvort įtökin verša heit eša köld eša hversu langan tķma žau taka.
Minnum hér į aš Rśssneska Sambandsrķkiš hefur ekki samžykkt formlega frišarsamninga viš Japan sķšan 1945 og lagalega rķkir enn strķš į milli žeirra, vegna fjögurra lķtilla skerja ķ Okhotsk hafi.
Žvķ mį skjóta inn, til gamans, aš vel er hugsanlegt aš Japanska žjóšarsįlin sé žrjóskari og žrautseigari žeirri Rśssnesku, en žetta er ašeins okkar į milli.
Įhugavert reyndar aš Shinzo Abe var einmitt skotinn žegar hann var langt kominn meš aš nį įfanga hér, eftir margra įra žref, og eru żmsir skżrendur ķ vafa hvort žaš var Pekķng eša Washington sem skipulagši vošaverkiš - og bįšir gręddu jafnt en į ólķkum forsendum. Žess mį geta aš Japanir eiga stęrri og eldri inneignir ķ Bandarķkjunum en Kķnverjar og voru virkir spilarar į dögunum ķ hręringum į Wall Street ķ tengslum viš tollastrķšiš.
Hin sagnfręšilega stašreynd er žessi; žeir munu ekki bakka, žeir munu ekki gefast upp og žeir munu nį markmišum sķnum, hvort heldur žaš veršur į okkar įrstķš eša barnabarnabarna barna. Annaš; mišaš viš hvernig vitringar Vesturlanda haga sér, gęti kostaš soldiš stóra blóšfórn į vķgvöllum og brenndum borgum aš sętta sig viš.
Žetta er žó ekki ašal mįliš, heldur hitt.
Ęvinlega hafa Rśssar sżnt vilja, undanfarin įtta hundruš įr, til aš semja, og žeir - öfugt viš Vesturlanda foringja og Ķslenska valdbeitendur - standa viš samninga. Žeir gengu svo langt t.d. 1943 - žegar žeir réru lķfróšur gegn Žżskum nasistum en voru bśnir aš snśa strķšinu sjįlfum sér ķ vil - aš bjóša frišarsamninga viš Žżskaland. Nokkuš sem "Discovery Channel" mun ekki segja žér.
Loks er žaš smįn fyrir Ķslenska Lżšveldiš aš hafa gerst "óvinveittur ašili" nśmer eitt, eftir allt žaš sem viš Ķslendingar höfum grętt į vinįttu viš Rśssa ķ gegnum įratugina, en žeir ekkert.
Umfram allt; viš eigum aš vera hlutlausi ašilinn ķ öllum heimsmįlum og vera sį sem rętt er viš žegar mišlara (Mediator) er žörf, en žessa dagana er žaš Soldįtinn ķ Oman sem stendur okkur framar hvaš žetta varšar. {non zero sum game}
Reyndar er Oman mjög įhugavert. Žetta er rķkiš sem ķ allt aš žrjįr aldir rassskellti Portśgalska heimsveldiš allt frį Sušur Afrķku til Sušur Indlands og žeir gįfu Kalķfanum ķ Bagdad einu konuna sem gat tjónkaš viš žann fķr (1001 nótt) og tömdu hann žannig meš koddahjali og žeir įttu Sinbaš Sęfara meš öllum žeim ęvintżrum (sem voru sögur sprottnar af siglingum į fjarlęgar strendur), og žeir voru ašal gerandinn sem tryggši friš į Rauša hafi ķ margar aldir og verslušu viš Ežķópķu, Afrķku, Bangladesh, Malasķu og Indonesķu - og voru ašal gerandinn ķ śtbreišslu bošskapar Spįmannsins ķ Sušur Asķu og verslušu viš marga ašra, en Bretar höfšu vit į aš semja viš žį frekar en beita žį "Great Game" tękni sinni. Til aš mynda var Óman, fyrsta rķkiš ķ Vestur Asķu sem sendi skip meš erindreka og višskiptatengsl til Bandarķkjanna į nķtjįndu öld.
Jį, viš erum hér aš ręša fyrrverandi heimsveldi, meš glęsilega sögu sem spannar aldir.
Ómanar eru spes - og hafa einir veitt moršhyggju Salafķa og Wahabista* mótspyrnu og meš įrangri og soldįn žeirra Haitham bin Tariq, er djśpvitur. Žegar mašur grśskar ķ svona, skilur mašur ekki fyrirbęrin sem hér stjórna, og vill sem minnst af žeim vita, helst undan hlaupa.
Ķslendingar eru samtķmis žessu į raungunni yfir aš fįeinir trśašir hafi nżtt einhvern skśr fyrir bęnastundir, frekar en aš fį aš bišja meš (en Ķslam višurkennir Kristna trś sem sér samferša).
Manstu žegar Kristnir Egyptar vöršu Moskur og žaš var endurgoldiš, litabyltingu CIA žar ķ landi fyrir rśmum įratug?
Eins mį minna į aš ķ dag. 2. maķ er minnst ķ Rśsslandi ódęšisverka Śkraķnskra nasista ķ Odessu žann 2. maķ 2014, žegar fjöldi óbreyttra borgara voru brenndir inni. Ódęšisverk sem var framiš meš blessun Vesturlanda, og er hvergi minnst į ķ dag hérlendis.
Fyrst viš erum aš ręšum hildi viš Rśssa, žurfum viš aš ręša Napóleón, og žį kemur ķ hug systir hans Pįlķna Bonaparte, sem į nķtjįndu öld var mesta kyntįkn allra tķma og samkvęmt Breskri įróšursfręši sś lausgirtasta.
By Antonio Canova - Own work, CC BY-SA 4.0, Link
--
Ég hef spekśleraš ķ menningu og alžjóšamįlum sķšan ég var 14 įra og tįknfręši sķšan ég var 18, og Sovétrķkin ašal mįliš į žeim įrum, og algengt žį aš mér vitrara eša fulloršiš fólk, leit į Sovétrķkin sem Rśssland, og žrįttaši fyrir aš Sovétrķkin voru rķkjasamband 15 rķkja og Rśssneska Sambandsrķkiš eitt žeirra.
Žį var eitthvaš heillandi viš Rśssajeppana og Lödurnar og viss söknušur aš žeim, en mašur grśskaši. Žvķ hvernig gįtu Sovétrķkin - mišaš viš hversu aftarlega į merinni žau virtust vera eftir 1970 - sigraš Žjóšverja mišaš viš hversu žróašir žeir sķšarnefndu voru ķ tękniframförum og įtakatękni.
Einnig hvers vegna sišféll fyrirbęriš, jafn glęsilega - ef žannig mį aš orši komast - og hvers vegna kom ķ ljós aš Hugveitur vesturlanda virtust nęstu įratugina vera meš öllu skilningslausar varšandi Rśssa og greiningar į menningu žeirra og sišmenningu, og byggja allt sitt į einhverjum misvitrum hugmyndum frį Reagan tķmanum?
Grśskiš var fljótt aš leiša ķ ljós, aš Sišfall Sovéskra - meš misgęftum ķ véltękni, byggingum, samgöngum og annarri verkfręši - hafši ekkert aš gera meš Rśssa, og allt aš gera meš Marxķskan Kommśnisma, Skotta sem nś rķšur öllum žökum Vesturlanda.
Žessu afneita hugveitur Nató og Esb - ķ strķšs- og efnahags visku sinni - og žaš žrįtt fyrir vandašar greiningar margra reynslumikilla vitringa į vesturlöndum sem sjį žetta og skilja og nį meiri athygli en einmana veikur af Óreišuskošunum nęr meš Spennulosun.
Svo minn tók eftir öllu, ķ megin- og jašar straum og geymdi. Auk žess aš žekkja vel hildarleik Annarrar Heimsstyrjaldar og žekkja vel sögu Bolshevika. Hann geymdi žį meš sér žaš sem Otto von Bismarck, vitrasti stjórnmįlaskörungur Evrópu į nķtjįndu öldinni, sagši um Rśssa. Svo deitaši hann eina sęta rśssneska sem opnaši augu hans fyrir żmsu įhugaveršu.
Svo las hann "Lectures on Philosophy of History," eftir Georg Hegel - lķklega vitrustu bók Hegels - og žar lęrši hann um aš til vęri hiš ill-skilgreinanlega fyrirbęri Rśssnesk sįl. Svo var einhvern tķma sem hann var haldinn Henry Kissinger dellu og ķ žvķ grśski lęrši um bók Oswald Spengler "The Decline of the West" sem hann var fljótur aš verša sér śti um. Loks komst hann į snošir um heillandi bók Mircea Eliade, "The Myth of the Eternal Return," sem er fjįrsjóšur ķ oršum.
Einföldun; samlegšarįhrif (Synergy) af allskonar mistengdu, yfir laaaangan tķma.
Allir žeir vitringar sem hér er tępt į, geršu hina Rśssnesku sįl aš umtalsefni og vöršu nokkru plįssi ķ aš reyna bęši aš skilgreina og skilja. Allt sem t.d. Oswald Spengler hafši um žetta mįl aš segja, žótti mķnum svo įhugavert aš minn las žaš upp ķ Arkķviš, orš fyrir orš.
Allar žessar žrjįr bękur eftir Hegel, Spengler og Eliade, eru žess virši aš eiga og blaša ķ reglulega, svo lengi sem įr og sinni leyfir. Žęr verša ekki žurrausnar.
Hvernig svo sem mįlinu er velt viš; hef ég engan séš eša heyrt į Vesturlöndum okkar samtķma svo mikiš sem višurkenna tilvist hinnar Rśssnesku Sįlar, hvaš žį aš leitast viš aš skilja.
Lįtum gott heita žannig séš, en nś hefur okkar sjįlfumglaša nefndarvalds elķta, sem žrķfst į flóknum textum meš löngum oršum, ekki ašeins gert Rśssneska Sambandsrķkiš aš sķnum höfuš óvini, heldur sķšan 2014 hįš strķš gegn žvķ.
Loks hefur Pśtķn sjįlfur oftlega minnst į hina Rśssnesku Sįl og ljóst mį vera žeim sem enn hafa vakandi huga, aš hann į ekki viš žjóšžįttarlega (Ethnic) sįl, heldur, tja, eitthvaš dżpra. Margir tóku t.d. eftir žvķ hvernig hann óf žetta inn ķ fręgt samtals hans viš Tucker Carlson ķ fyrra.
Einföldun: Žś sigrar ekki óvin hvers sįl žś skilur ekki.
Į persónulegu nótunum
Fyrst minnst var į Kissinger, sem var mikill snillķngur.
Ķ fįein misseri vandist mašur žvķ aš allir sem ręddu eša ritušu um heimsmįl, eša vel flestir, notušu tękifęriš til aš sparka ķ žżskfęddan (zionķskan jśša) Heinz "Henry" Alfred Kissinger, frį Bęheimi. Į endanum varš mašur forvitinn og hóf grśsk fįeinna missera į nokkrum vištölum viš hann, sem spönnušu įratugi, og nottla frįbęra bók hans "World Order" og fleira merkilegt og gagnlegt.
Svo kom glott į minn žegar Anthony Blinken, utanrķkisrįšherra Będens, reyndi eins og göltur meš skitu aš beita erindistękni Kissinger "Shuttle Diplomacy" žvķ žaš var svo augljóst og įberandi aš enginn skilningur var ķ Będen stjórninni hver pęlingin er varšandi žį tękni.
Hér žurfum viš aš rifja upp aš žegar Kissinger žróaši žessa erindistękni, var hann aš gera grķn aš Fallbyssu erindistękni (Gunboat Diplomacy) sem Bretar žróšu snilldarlega ķ žrjįr aldir og Bandarķkin tóku upp óblandaša eftir 1950. Žannig séš, var Henrż ekki einungis aš sżna tękni sem virkar, heldur einnig - eins og allt sem hann gerši - aš sżna lagskiptingar ķ fįgašri hugsun.
Glottiš er žetta; Trömp fattaretta! Hann hermir ekki eftir yfirborši ašferšarinnar, eins og Blķnken, žvķ hann skilur tęknina sjįlfa. Žś mįtt hata Trömp eins og önnur leirmenni en žaš breitir ekki snilldinni.
Svo viš minnum į, Trömp hefur ekki ašeins sannaš aš hann skilur Jung sįlarfręši og beitir, heldur hefur skrifaš um, og mķnum finnst óborganlega fyndiš žegar almśgajónar hér og žar frošufella og ranghvolfa yfir hinum og žessum fréttafyrirsögnum og įróšri og męla spekingslega eins og žeir einir sem vit hafa į.
Žį verš ég; Ķslensk utanrķkisstefna, sem mótuš er ķ skśffu ķ Brussel, veit aš öllum lķkindum ekki hver Kissinger var, en Henrż flaug reglulega til Moskvu (auk margra annarra borga) og Pśtķn var aldrei upptekinn ef fréttist af Henrż į Sheremetyevo.
Lįtum vera hvort strķšsęši Vesturlanda eigi rétt į sér eša ekki, žvķ žó svo vęri, žį byrjaršu ekki strķšsrekstur į žvķ aš breyta öllum vopnabśnaši žķnum og išnaši ķ Freddy Flintstone tękni. Žvķ Nató og Esb eru ekki "unstoppable force meeting with an immovable object."
Rśssland, sem er menningar- og stjórnviskulega lķkara žvķ sem viš ręddum ķ grein um "Mósaķk" fyrir fįeinum vikum, į allar žęr aušlindir sem žarf ķ nśtķma hernaš. Sambandsrķkiš žarf lķtiš sem ekkert aš reiša sig į erlend višskipti, og undanfarin žrjś įr hefur tryggt žann pakka, ķ gegnum BRICS og SCO. Žeir sem nś eru aš undirbśa įframhaldandi strķš viš žį, hljóta aš vera haldnir sjįlfsvķgsblęti, eša hreint śt sagt sturlašir (Deranged).
Engu aš sķšur er staša Bandarķkjanna sś, akkśrat nśna, aš įframhaldandi hernašur - ķ einhverri mynd - eru žeim naušsyn, og ef žeir fara ekki ķ strķš viš Ķran į nęstu misserum, og sigra, lišast Bandarķkin ķ sundur og verša lķkara Mexķkó undanfarinnar aldar en žvķ sem žaš hefur veriš frį lokum Annarrar heimsstyrjaldar, og Zionistarķkiš Ķsrael veršur žį horfiš, og Tyrkjaland (Turkiye) oršiš aš Sambandsrķki stórs flęmis ķ Vestur Asķu.
Reyndar mį velta fyrir sér hvaš gerist ķ Atlantic council og išnaši Evrópu žegar Nigel Farage klįrar umbreytingu sķna ķ Oliver Cromwell.
* Wahabistar og Salafķar eru moršóšur öfgahópur, sem ber mesta įbyrgš į žvķ aš koma óorši į Ķslam - og sérstakleg Arabalöndin (11 % af Ķslamska heiminum sem telur tępa tvo milljarša fólks) į Vesturlöndum, og menningarvitar Vesturlanda og Ķslenska stórveldisins sem frošufella reglulega yfir Ķslam og Aröbum nenna ekki aš kynna sér žessar stašreyndir.
Bęta viš athugasemd [Innskrįning]
Žś ert innskrįš(ur) sem .
Innskrįning